Maastricht, 1946

Van 20-29 april 1946 vond in Maastricht een sterk bezet internationaal toernooi plaats. Voor de organisatie tekende de vereniging MSV. Dit toernooi werd georganiseerd in het kader van het 25-jarig bestaansfeest van de in 1920 opgerichte Maastrichtse vereniging.

Het 25-jarig bestaan viel eigenlijk in 1945. Maar vanwege de na-oorlogse chaos werd het jubileum in 1945 alleen gevierd met een toernooi en een simultaan door dr. Max Euwe. Dat was natuurlijk ook niet gering, maar de `echte` jubileumactiviteiten werden uitgesteld naar 1946. Maar in dat jaar werd het dan ook groots aangepakt! Dit toernooi kan gerust gezien worden als een van de mooiste ooit in Limburg. Het neusje van de zalm gaf acte de presence in Maastricht.

Er werd gespeeld in twee groepen. Alex Vinken speelde in de hoogste groep. Deze bestond uit 10 spelers. Er werden 9 ronden gespeeld. Dit toernooi werd voor Alex Vinken een prachtige gelegenheid om zijn krachten op internationaal niveau te meten. Hij stelde niet teleur. Toernooiwinnaar werd Max Euwe met een ruime voorsprong op de rest. Maar bij de ’rest’ bevond Alex Vinken zich in de voorhoede.

Verrrassing van het toernooi

Dr. Max Euwe schreef naar aanleiding van de prestaties van Vinken: „De Limburgse kampioen Alex Vinken kan de verrassing van het toernooi genoemd worden. En het merkwaardige is, dat Vinken zijn succes behaalde met een gemak, waarachter men een van onze geroutineerde meesters zou zoeken. Geen spoor van angstvalligheid, waarmede nieuwelingen in de eerste plaats materiële verhoudingen plegen te observeren. Integendeel. Vinken was in het geheel niet zuinig met zijn pionnen. Verschillende malen gaf hij zijn pion weg om zijn positie te verbeteren en de uitslag stelde hem vaak in het gelijk.”

En hier een ander oordeel van Euwe na de remisepartij van Vinken tegen dezelfde dr. Euwe in het toernooi in Maastricht: „Vinken is een natuurtalent. Door zijn speelwijze geraakt hij vaak tegen zijn tegenstanders, die strategisch goed onderlegd zijn in het nadeel. Echter dan is hij op zijn best. Hij bijt zich dan in de stelling vast en zijn tegenstander moet maar zien dat hij er doorheen komt”.

Eindstand

Toernooiboek

Van het toernooi verscheen een toernooiboek van de hand van Lodewijk Prins. Over het resultaat van Alex Vinken schrijft Prins in dit boek:

’Vinkens debuut in dit gezelschap was een verrassing die hooge verwachtingen heeft doen rijzen. Voor die verwachtingen is menig goed argument aan te voeren, want Vinken beschikt over allerlei sterk verschillende wapenen (behendigheid in combinatie zoowel als positiespel, voortvarendheid zoowel als geduld en list, intuïtie zoowel als kennis van de theorie) die hij met groote beslistheid en nog grootere onvermoeibaarheid in toepassing brengt. Voor de praktijk is zulk een arsenaal reeds nuttig ook al zou het nog niet tot een zeer hooge klasse mogen worden gerekend. In de analyse worden zwakten veel genadeloozer blootgelegd dan in de praktijk en daarom zal Vinken, al naarmate hij in sterker gezelschap geraakt, waar de praktijk al dichter en dichter de critische kracht der analyse nadert, aan inzicht moeten winnen om zijn supporters te kunnen blijven tevredenstellen.’

Hier onder vermelden we de resultaten van Alex Vinken per ronde en daarbij tevens het commentaar van  Lodewijk Prins. Dit is overgenomen uit het boekje dat ter gelegenheid van dit toernooi verscheen. Dit boekje was een uitgave van de vereniging MSV, die dit toernooi organiseerde. De tekst is letterlijk overgenomen. Vandaar de oud-Hollandse spelling.

1e ronde: A. Vinken - Alexander 0-1

Het debuut van A.Vinken maakte een goeden indruk, ofschoon Alexander in de opening wel het beste deel voor zich wist op te eischen. Met verscheiden opmerkelijke zetten, waaronder een tijdelijk pionoffer, hield de Spekholzerheidenaar zich de zwarte benden van het lijf en had hij de zaken niet juist voor het einde van den crisis verkeerd beoordeeld dan was een sierlijk remise wel zijn deel geworden. Nu liep het op den langen duur mis, al had de uitslag tijdens eenige ondeugdelijke intermezzi (zetten 33-36 en 42-44) nog licht anders kunnen uitvallen.

2e ronde: P. Devos – A. Vinken ½-½

Vinken zou, na een slecht begin waarvan Devos zich de voor hem gunstige perspectieven liet ontrukken, hooge verwachtingen hebben mogen koesteren als hij op het kritieke oogenblik zijn weifeling had kunnen overwinnen. Nu moest hij, nadat de wind opnieuw was gekeerd, alle zeilen bijspannen om in veilig vaarwater te blijven.

3e ronde: A.Vinken - V. Sou1tanbeieff 1-0

De Limburgsche kampioen Vinken zag zijn stoer zwoegen eindelijk met succes bekroond. Soultanbeieff was zijn slachtoffer, maar niet dan na urenlang manoeuvreeren in een zeer gesloten en moeilijke situatie, die uit een Siciliaansche verdediging met Vinken achter de witte stukken was ontstaan. Op een oogenblik waarop iedereen, Uwe marginalist incluis, aan een anderen uitslag dan remise was gaan twijfelen liet de Belgo-Rus zich verleiden tot het snoepen van een pion, in ruil waarvoor de ander er weldra een geheele serie opslokte. Al met al was de overwinning niet onverdiend.

4e ronde: Chr.Vlagsma - A.Vinken 0-1

Het passieve spel in de Spaansche partij  van Vlagsma gaf Vinken een pionoffer, waarvan geen van beiden de ware gevaren beseften. Twee loopers, die hij had toegestaan een formidabele bedrijvigheid te ontplooien, kostten Vlagsma te langen leste een toren.

5e ronde: A.Vinken -W.J.Wo1thuis 1-0

Vinken had de wind fortuinlijk in de zeilen, want noch de wijze waarop hij in het voordeel kwam, noch die waarop hij het trachtte uit te buiten kan de toets der kritiek doorstaan. Maar met een onbegrijpelijk offer verbraste ook Wolthuis zijn voordeel, en wel zoo grondig, dat Vinken zich zonder schade op zijn beurt weer kon veroorloven mat in vier zetten over het hoofd te zien.

6e ronde: M. Euwe - A.Vinken ½-½

Vinken legde Euwe het vuur na aan de schenen. Wel kwam hij niet heel goed uit de Nimzo-Indische verdediging tevoorschijn, maar er haperde een kleinigheid aan de manoeuvre en combinatie die Euwe later uitvoerde, en daarna duurde het niet lang of de kansen waren omgeslagen. Euwe verrichtte echter wonderen van koelbloedigheid en wist het eindspel met een pion minder remise te maken.

7e ronde: A. Vinken- Chr. Doerner ½-½

Vinken geloofde dat het tegen Doerner wel vanzelf zou gelukken en offerde gemoedereerd een pion zonder merkbare compensatie. Als de Luxemburger zich nu maar de moeite had genomen, diep over zijn zetten na te denken, zou het Vinken slecht zijn vergaan. In plaats daarvan liep de partij in sneltreintempo op remise uit.

8e ronde: L. Prins - A. Vinken 1-0

Prins kon den pion dien Vinken na een Fransche verdediging aanbood om een snelle nederlaag te ontgaan, moeilijk anders beschouwen dan als uitstel van executie. Maar het ene dozijn zetten volgde het andere, de ene officier na den anderen werd geruild en een beslissing bleef uit, hoewel wits pluspion altijddoor op het bord bleef prijken. Pas den volgenden morgen liet Vinken zich, en toen bereids onnoodig, verschalken.

9e ronde: A. Vinken - T.D. van Scheltinga ½-½

Vinken en Van Scheltinga worstelden na een geweigerd Colle-systeem langen tijd om kleine successen totdat eindelijk laatstgenoemde zich op een duidelijk initiatief kon beroemen. De taaie Limburger gaf geen krimp en wist ondanks het verlies van een pion zijn weinige overgebleven stukken in zoodanige stellingen te wrikken dat Van Scheltinga genoegen moest nemen met remise en de helft van de plaats waarop ook Devos was beland. Vinken deelt de eer met Alexander en Prins.

Foto's

Alex Vinken in actie tegen Max Euwe. Deze partij eindigde in remise.

Op de groepsfoto zien we de deelnemers aan het toernooi in 1946 te Maastricht. Op de voorste rij v.l.n.r. Prins, Wolthuis, Alexander, Euwe, Vlagsma, Doerner, Devos, Vinken en Van Scheltinga.

De cover van het toernooiboek van de hand van Lodewijk Prins.